Afgelopen najaar verscheen De Bezette Stad, de bijna vier en een half uur durende documentaire van Steve McQueen over Amsterdam tijdens de Duitse bezetting. Al snel volgden lovende kritieken in de media, onder meer over de uitzonderlijke opzet van de film: de beelden tonen het veelal levendige en dynamische Amsterdam van nu, terwijl de gesproken tekst vertelt wat er tijdens of vlak na de oorlog in datzelfde Amsterdam gebeurde, gebaseerd op Bianca Stigters Atlas van een bezette stad. Amsterdam 1940-1945.
In ons eerste nummer van 2024 bekijkt Frank van Vree, emeritus hoogleraar Geschiedenis aan de UvA en voormalig directeur van het NIOD, de film vanuit het perspectief van de visuele geschiedschrijving en de herinneringscultuur van de Tweede Wereldoorlog. Zo volgt de camera weliswaar een eigen lijn, maar zijn de beelden ‘niet willekeurig maar bewust, strategisch gekozen.’ ‘Door dissociatie van het visuele en het historische verhaal wordt de toeschouwer uitgedaagd alert te blijven’ en zo activeert De Bezette Stad ‘de blik en de herinnering aan een pijnlijk verleden.’ Daarmee vormt de film, volgens Van Vree, een ‘bij uitstek dynamisch monument.’
Voor het hele artikel van Frank van Vree en meer info over al het andere moois dat dit nummer te bieden heeft: Amstelodamum 1-2024!